پمپ وکیوم دستگاهی است که با تخلیه مولکول های هوا از یک محفظه آب بندی شده، هوای درون محفظه را تخلیه می کند. پمپ وکیوم اغلب برای ایجاد خلاء استفاده می شود و یک فضای خالی با فشار منفی در مخزن ایجاد می کند.

انتخاب پمپ وکیوم مناسب کلید موفقیت بسیاری از فرآیند های صنعتی و شیمیایی است. با توجه به تنوع بالای این پمپ ها انتخاب پمپ مناسب برای هر کاربرد، نیازمند دانش و توجه کافی است. انتخاب نادرست پمپ وکیوم می تواند منجر به کاهش راندمان، افزایش هزینه و حتی آسیب به تجهیزات شود. در اینجا سوال مهم این است که چگونه می توان پمپ وکیوم مناسب انتخاب کرد؟ در این مقاله به بررسی دقیق عوامل موثر و راهکارهایی برای انتخاب پمپ وکیوم مناسب خواهیم پرداخت.

پمپ وکیوم چیست؟

پمپ وکیوم یا پمپ خلاء یک سیستم مکانیکی است. این سیستم با کاهش فشار در مخزن، خلاء ایجاد می کند. به عبارت ساده تر، این دستگاه با مکش هوا وگازها از یک محفظه محیطی با فشار کمتر از فشار هوای اطراف ایجاد می کند. به طورکلی خلاء شرایط ایده آلی را برای بسیاری از صنایع و فرآیندها فراهم می کند. حذف آلودگی ها از فرآیندهای حساس، افزایش سرعت واکنش ها، جذب رطوبت و جداسازی مواد با نقاط جوش مختلف از مهم ترین دلایل استفاده از پمپ های وکیوم هستند. از مزایای استفاده از پمپ وکیوم افزایش کیفیت محصولات، کاهش مصرف انرژی و افزایش راندمان فرآیندها است.

انواع پمپ وکیوم

برای انتخاب درست پمپ وکیوم باید انواع مختلف آن را شناخت و براساس مزایا و ویژگی ها مناسب ترین گزینه را برای صنعت خود انتخاب نمود. پمپ های وکیوم  بر اساس مکانیزم عملکرد، به انواع مختلفی تقسیم می شوند که هرکدام برای کاربرد خاصی مناسب هستند. برخی از انواع رایج پمپ های وکیوم عبارتنداز:

  • پمپ وکیوم روغنی: پمپ وکیوم روغنی یکی از رایج ترین انواع پمپ های خلاء است. برای ایجاد فشار منفی در یک محفظه از پمپ روغنی استفاده می شود. این پمپ ها از روغن به عنوان یک روان کننده و ایجاد کننده آب بندی استفاده می کنند و به همین دلیل به این نام شناخته می شوند. پمپ های وکیوم روغنی از یک روتور چرخنده تشکیل شده اند که در یک محفظه حاوی روغن قرار دارد. با چرخش روتور، پره ها به صورت دورانی حرکت کرده و محفظه های خالی بین پره ها ودیواره داخلی محفظه ایجاد می کنند. پس از آن گازهای فشرده شده از طریق خروجی پمپ خارج می شوند. پمپ وکیوم های روغنی شامل پمپ وکیوم تک مرحله و دو مرحله ای هستند. از مزایای این پمپ ها می توان به قیمت مناسب، ساختار ساده، قابلیت اطمینان و ظرفیت پمپاژ بالا اشاره کرد.
  • پمپ وکیوم خشک: پمپ وکیوم خشک از دو روتور تشکیل شده است. این دو روتور مخالف هم می چرخند و با یکدیگر برخورد نمی کنند. پمپ های خشک دارای استحکام بالا هستند و به روغن یا هرگونه سیالی نیاز ندارند. این ویژگی باعث می شود، پمپ های وکیوم خشک در بسیاری از صنایعی که نیاز به محیطی تمیز و عاری از آلودگی دارند پر کاربرد باشند. پمپ های خشک از صدا و لرزش کمتر، ایمنی و دوام بالا، عدم آلودگی و تنوع کاربرد برخوردار می باشند.
  • پمپ وکیوم دیافراگمی: پمپ وکیوم دیافراگمی یا پمپ غشایی نوعی پمپ خشک است که برای ایجاد خلاء در سیستم های متفاوت استفاده می شود. پمپ های دیافراگمی از یک دیافراگم ارتجاعی استفاده می کنند که به صورت متناوب بالا و پایین می شود.  در نتیجه هوا یا گاز از ورودی پمپ به داخل کشیده شده و سپس از خروجی خارج می شود. عدم نیاز به روغن، ساختار ساده، صدا و لرزش کم، مقاومت در برابر مواد شیمیایی، طول عمر و ایمنی بالا از مزایای پمپ وکیوم های دیافراگمی هستند. برای دبی حجمی کم و فشار متوسط مناسب هستند.
  • پمپ وکیوم روتاری: پمپ وکیوم های روتاری برای ایجاد فشار منفی در سیستم های مختلف استفاده می شود. این پمپ ها با استفاده از یک روتور دوار و پره هایی که در داخل یک محفظه حاوی روغن قرار دارند، کار می کنند. با چرخش روتور محفظه های خالی بین پره ها و دیواره داخلی محفظه ایجاد می کنند. این محفظه ها به تدریج بزرگتر می شوند. سپس گاز را از ورودی پمپ به داخل خود می کشند. در انتها گازهای فشرده شده تخلیه می شوند. ظرفیت پمپاژ و قابلیت اطمینان این پمپ ها بالا است و از قیمت مناسبی برخوردار هستند. پمپ های روتاری برای کاربردهایی با سطح وکیوم بالا و متوسط مناسب هستند.

پمپ های وکیوم درانواع مختلفی تولید می شوند که از نظر اندازه، ظرفیت و فشار نهایی باهم متفاوت هستند.

کاربردهای پمپ وکیوم

پمپ های وکیوم در صنایعی مانند نفت و گاز، صنایع شیمیایی، صنایع غذایی و … کاربرد دارند. هر پمپ وکیوم، مناسب برای نوعی کاربرد خاص می باشد. نمونه ای از این کاربردها عبارتنداز:

  • صنایع نفت و گاز
  • فرآیند تقطیر
  • خشک کردن و تغلیظ مواد شیمیایی
  • استریلیزاسیون تجهیزات پزشکی
  • صنایع چاپ
  • لحیم کاری و پوشش دهی قطعات
  • خشک کردن مواد غذایی
  • تولید نیمه هادی ها
  • صنایع الکترونیک
  • و…

عوامل موثردرانتخاب پمپ وکیوم مناسب

برای انتخاب پمپ وکیوم مناسب باید در ابتدا به طور دقیق، نیازها و پارامترهای خاص مورد نظر خود را مشخص کنید.  با مشورت گرفتن از  متخصصان در زمینه پمپ وکیوم انواع پمپ ها را با یکدیگر مقایسه کنید. سپس بهترین گزینه را برای کاربرد مورد نظرتان انتخاب کنید. در اینجا مهم ترین عوامل برای انتخاب پمپ وکیوم مناسب را بررسی می کنیم:

  • سطح خلاء مورد نیاز: پمپ های وکیوم سطوح خلاء متفاوتی دارند. از پمپ های دارای سطح وکیوم پایین برای کابردهایی مانند خشک کردن، فیلتراسیون و انتقال مایعات استفاده می شود. سطح وکیوم متوسط برای کاربردهای پوشش دهی، دستگاه خشک کن انجمادی، فرآیندهای خلاء و نظیر این کاربردها مناسب است. برای کاربردهایی مانند میکروسکوپ الکترونی، تولید نیمه هادی ها و تحقیقات علمی، سطح وکیوم بالا موردنیاز است.
  • سطح جریان پمپ: میزان گازی که پمپ می تواند در واحد زمان جابه جا و از پمپ خارج کند سطح جریان پمپ وکیوم می نامند. این فاکتور به حجم محفظه، سرعت تخلیه و نوع گاز بستگی دارد. سطح جریان سرعت تخلیه را کاهش می دهد ومعمولا با واحد های مترمکعب بر ساعت و لیتر بر دقیقه اندازه گیری می شود.
  • فشار نهایی مورد نیاز: یکی از عوامل مهم در انتخاب پمپ وکیوم مناسب فشار نهایی است که نشان دهنده کمترین فشاری است که یک پمپ می تواند در محفظه ایجاد کند. هر فرایند صنعتی و آزمایشگاهی به سطح خلاء خاصی نیاز دارد. مثلا در تولید نیمه هادی ها فشار نهایی بسیار پایین تری نسبت به فرآیند خشک کردن مواد غذایی مورد نیاز است.
  • مقاومت شیمیایی: پمپ های وکیوم باید از مواد مقاوم در برابر خورنده ها ساخته شده باشند. زیرا ممکن است پمپ مورد تماس با گاز، بخار یا خورنده ها باشد. برخی پمپ ها برای گازهای خاص مناسب تر هستند. مثلا پمپ های روغنی برای بخارات آب مناسب نیستند.
  • روغن کاری: روغن کاری علاوه بر کمک به عملکرد بهینه پمپ، عمر مفید آنرا نیز افزایش می دهد. روغن کاری باعث کاهش اصطکاک و سایش، خنک کاری، آب بندی و جذب ذرات پمپ می شود. پمپ وکیوم باید از روغن کاری مناسبی برخوردار باشد.
  • لرزش و صدا: در برخی کاربردها میزان لرزش و صدایی که پمپ وکیوم ایجاد می کند یک عامل مهم برای انتخاب است.
  • گارانتی و خدمات پس از فروش: مدت زمان گارانتی و خدمات پس از فروش یک محصول، از موارد قابل اهمیت برای انتخاب آن هستند. تمامی پمپ های وکیوم در شرکت پیشگامان تجهیزوک دارای ضمانتنامه معتبر و خدمات پس از فروش هستند.
  • قیمت: پمپ های وکیوم با قیمت های مختلف در بازار موجود می باشند. علاوه بر هزینه اولیه برای خرید پمپ وکیوم به هزینه های نگهداری آن نیز توجه کنید. برخی پمپ ها هزینه اولیه کمتری دارند اما هزینه نگهداری آنها بیشتر است. برای دریافت اطلاعات درباره قیمت انواع پمپ وکیوم خشک، روغنی و … می توانید به سایت tajhizvac.com مراجعه کنید.

در هنگام کار با پمپ وکیوم به نکات ایمنی توجه کنید. افزایش عمر مفید پمپ وکیوم، نیازمند برنامه نگهداری منظم و اصولی است.

جمع بندی

در این مقاله به اینکه چگونه می توان پمپ وکیوم مناسب انتخاب کرد پرداختیم. انتخاب پمپ وکیوم مناسب نیازمند بررسی دقیق و جامع عوامل مختلف است. با در نظر گرفتن نکات ذکر شده، می توانید پمپی را که بهترین عملکرد را در سیستم خلاء ایفا کند انتخاب کنید. در نهایت انتخاب پمپ وکیوم مناسب به شما امکان می دهد تا به بهترین نحو از سیستم وکیوم خود استفاده کرده و به نتایج مطلوب دست یابید.

برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره انواع پمپ وکیوم و مشاوره با کارشناسان متخصص در تجهیزوک به سایت tajhizvac.com مراجعه کنید.