روغن موتور یکی از محصولات صنعت پتروشیمی است. این روغن برای روانکاری و محافظت از قطعات داخلی موتور تولید می شود. به عنوان یک لایه محافظ بین قطعات فلزی متحرک عمل کرده و از سایش و خوردگی آن جلوگیری می کند. با گذشت زمان و استفاده مداوم، این روغن به دلایل مختلفی مانند اکسیداسیون، آلودگی به ذرات خارجی و تجزیه حرارتی کیفیت خود را از دست می دهد و اصطلاحا می سوزد. تصفیه این روغن ها به دلایل زیست محیطی و اقتصادی از اهمیت زیادی برخوردار است. یکی از روش های رایج تصفیه روغن سوخته ، استفاده از برج تقطیر در خلاء می باشد.

استخراج روغن ازنفت خام

روغن موتورهای صنعتی محصول نفت خام هستند اما به طور مستقیم از نفت خام استخراج نمی شوند. بلکه طی فرآیندهایی در پالایشگاه ها تولید می شوند. نفت خام مخلوطی از هیدروکربن ها است. این مخلوط در ستون تقطیر حرارت داده می شود. سپس اجزای آن بر اساس نقطه جوش از هم جدا می شوند. نفت خام با تقطیر جزء به جزء به محصولات مختلفی مانند بنزین، گازوئیل و روغن پایه تقسیم می شود. روغن پایه، ماده اولیه تولید روغن موتور است. پس از جداسازی روغن پایه از نفت خام، فرایندهای دیگری مانند تصفیه و افزودن مواد افزودنی برای بهبود خواص آن انجام می شود تا روغن موتور با کیفیت مناسبی تولید شود.

این افزودنی ها به دلایل مختلفی مانند افزایش مقاومت در برابر اکسیداسیون، بهبود شاخص ویسکوزیته، کاهش اصطکاک روغن و… اهمیت دارند. روغن موتور صنعتی وظیفه روانکاری، خنک کاری، تمیز کنندگی، مهرو موم و جلوگیری از زنگ زدگی قطعات و دستگاه را به عهده دارد.

مراحل تصفیه روغن سوخته به روش برج تقطیر در خلاء

متاسفانه در برخی موارد روغن بعد از مصرف، دفع یا برای مصارف روانکاری استفاده می شد. که باعث آلودگی، آسیب به محیط زیست و استخراج بیشتر نفت می شود. تقطیر تحت خلاء روشی کارآمد برای تصفیه روغن های سوخته است. با کاهش فشار ، نقطه جوش مواد نیز کاهش می یابد و اجزای مختلف روغن در دماهای پایین تر از هم جدا می شوند. این امر از تجزیه حرارتی روغن و تشکیل محصولات نامطلوب جلوگیری می کند و بازدهی فرآیند را افزایش می دهد. مراحل تصفیه روغن سوخته در برج تقطیر تحت خلاء :

در ابتدا روغن پیش تصفیه می شود تا ناخالصی های درشت و آب موجود در آن جدا شود. این مرحله شامل فیلتراسیون و سانتریفیوژ است. سپس روغن به برج تقطیر وارد و گرم می شود. دمای گرمایش به نوع روغن و اجزایی که باید جدا شود بستگی دارد. با استفاده از پمپ وکیوم، فشار داخل برج تقطیر کاهش می یابد که باعث کاهش نقطه جوش اجزای روغن و تبخیر آنها می شود. بخارات تبخیر روغن در برج بالا می روند و وارد کندانسور می شوند. بخارها در کندانسور سرد و به مایع تبدیل می شوند. این مایع شامل اجزای سبک تر روغن است که به عنوان محصول نهایی جمع آوری می شود. اجزای سنگین تر روغن نیز در پایین برج باقی می مانند و به عنوان باقیمانده از سیستم خارج می شوند.

نقش پمپ وکیوم در تصفیه روغن سوخته در خلاء

پمپ وکیوم نقش اساسی در تقطیر تحت خلاء ایفا می کند. این پمپ با ایجاد خلاء در سیستم باعث کاهش فشار و کاهش نقطه جوش اجزای روغن می شود. زمانی که فشار کاهش می یابد آب و روغن در دماهای پایین تر می جوشند و تقطیر می شوند. این امر باعث می شود بتوانیم اجزای سنگین تر روغن را در دمای پایین تری تبخیر کنیم و از تجزیه حرارتی آنها جلوگیری کنیم. حذف اکسیژن و بخار آب باعث حفظ کیفیت و خواص روغن می شود و روند راندمان فرآیند تصفیه را افزایش می دهد. افزایش کیفیت روغن، افزایش عمر مفید روغن و کمک به حفظ محیط زیست از مزایای استفاده از پمپ وکیوم می باشد.

مزایای تصفیه روغن سوخته در خلاء

  • کاهش دما و جلوگیری از تجزیه حرارتی روغن
  • افزایش بازدهی جداسازی اجزای روغن
  • مشابه روغن اولیه
  • کاهش آلودگی محیط زیست
  • کاهش مصرف انرژی
  • کاهش هزینه ها

روغن پس از تصفیه کاربرد گسترده ای در صنایع مختلف دارد. در صنایع روانکاری، شیمیایی و سوخت استفاده می شود.

پمپ وکیوم مناسب

انتخاب پمپ وکیوم مناسب برای فرآیند تصفیه روغن سوخته در خلاء یکی از عوامل کلیدی در دستیابی به نتیجه مطلوب است. سرعت تخلیه بالا یکی از عوامل موثر در عملکرد مفید پمپ وکیوم در این فرآیند می باشد. زیرا در صورتی که بخار آب و مولکول های هوا دیر تخلیه شوند با روغن ترکیب خواهند شد. در برابر خوردگی باید از ترپ (تله) روغن گیر استفاده شود که مانع از ورود کک (گوگرد) به پمپ وکیوم می شود.

برای انجام فرآیند تصفیه روغن در برج تقطیر به خلاء متوسط و بالا احتیاج داریم. خلاء 0.1 تا 0.001 میلی بار، فشار بخار روغن را کاهش می دهد و برای این کاربرد مناسب است. البته پمپ وکیوم برای ایجاد این خلاء در این فرآیند به روتس بوستر پمپ وکیوم نیاز دارد. روتس بوستر پمپ وکیوم نوعی پمپ وکیوم جابه جایی مثبت است که برای ایجاد خلاء در سیستم های وکیوم به کار می رود. این پمپ ها معمولا در کنار پمپ های اولیه استفاده می شوند. پمپ ها با همکاری یکدیگر به ایجاد خلاء بسیار بالاتر و پایداری بیشتر در سیستم کمک می کنند. روتس بوستر با افزایش سرعت پمپاژ، کاهش بار کاری پمپ اولیه، حذف گاز های غیرقابل تراکم و ایجاد خلاء بالاتر کارایی و قابلیت پمپ وکیوم اولیه را بهبود می بخشد.

جمع بندی

به روغنی که پس از استفاده مکرر و قرار گرفتن در معرض حرارت و آلودگی های محیطی خواص اولیه خود را از دست داده روغن سوخته می گویند. تصفیه این روغن به دلیل مسائل زیست محیطی و اقتصادی دارای اهمیت بالایی است. یک روش بسیار موثر و کارآمد برای بازیافت و تصفیه این روغن ها استفاده از تقطیر تحت خلاء با کمک پمپ وکیوم است.

شرکت پیشگامان تجهیزوک در زمینه مشاوره و تامین تجهیزات خلاء مناسب به خریداران یاری می رساند. برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره پمپ های وکیوم و سایر تجهیزات خلاء می توانید به سایت tajhizvac.com مراجعه نمایید و با مشاوران متخصص در تجهیزوک ارتباط برقرار کنید.